MBA - inwestycja długoterminowa, ale opłacalna

Jakub Leszczyński
MBA Portal

Studia Master of Business Administration to jedne z najbardziej zaawansowanych i prestiżowych studiów w dziedzinie zarządzania. Podjęcie studiów MBA wiąże się ze sporymi nakładami zarówno finansowymi jak też czasu i energii. Czy w związku z tym inwestycja w MBA jest opłacalna? Czy w dzisiejszych czasach można liczyć na szybki zwrot z inwestycji?

Studia MBA to nie mała inwestycja, wahająca się w Polsce wokół 32 tys. złotych. Najbardziej prestiżowe studia w naszym kraju kosztują ok. 60 - 80 tys. złotych. Zagraniczne studia to jeszcze wyższe koszty rozpoczynające się od ok. 120 tys. złotych a kończące się na ok. 500-600 tys. złotych. Ponadto nie są to łatwe studia. Rozpoczynając studia należy liczyć się z dużym obciążeniem związanym z nauką, przygotowywaniem projektów i prac zaliczeniowych. Trzeba też zapomnieć o wolnych weekendach przez okres trwania studiów. Co jest więc takiego niezwykłego w studiach MBA, że każdego roku pomimo wysokich wymagań i kosztów przyciągają one liczne grupy studentów?

Praktyka i Standard

Studia MBA powstały na początku ubiegłego stulecia w USA. Ideą, która od początku przyświecała tym studiom, było nastawienie na praktyczny charakter studiów. Co to znaczy? Oznacza to dążenie do przekazania uczestnikom studiów MBA pewnego zestawu wiedzy i narzędzi, które pozwolą im całościowo zrozumieć zasady działania organizacji w sposób praktyczny. To całościowe podejście do zarządzania jest jedną z cech wyróżniających te studia spośród innych studiów prowadzonych na uniwersytetach. Wiedza przekazywana w czasie zajęć jest bardzo praktyczna, zwykle oparta o analizy rzeczywistych przypadków oraz doświadczeń uczestników. Często podczas rozmów ze studentami i absolwentami programów MBA spotkać można opinię, że mogli oni wykorzystać zdobytą na zajęciach wiedzę od razu w swojej pracy zawodowej.

Konsekwentne wdrażaniu takiego modelu nauczania przez kolejne uczelnie, które oferowały studia MBA, spowodowało, że powstał pewien standard wiedzy, którym legitymuje się absolwent studiów MBA. Analizując programy rożnych studiów MBA bardzo łatwo można zauważyć liczne podobieństwa. Najbardziej widoczne będą one w blokowym schemacie studiów i obszarach wiedzy poszczególnych przedmiotów (modułów). Standard MBA jest ważny, gdyż on wyznacza później pozycję absolwenta na rynku pracy. Innymi słowy mówiąc, potencjalny pracodawca, zatrudniając absolwenta MBA wie, oczywiście w pewnym zakresie, czego może spodziewać się po takim pracowniku.

Staranie dobrani uczestnicy studiów MBA

Studia MBA to zawodowe studia z zakresu zarządzania, przeznaczone dla osób, które w zakresie swoich obowiązków zajmują się zarządzaniem i pełnią funkcje kierownicze. To również studia dla osób z doświadczeniem zawodowym, które pragną rozszerzyć swoją wiedzę z zakresu zarządzania. Sito rekrutacyjne renomowanych programów MBA jest bardzo gęste i dostają się najlepsi, pasujący do profilu danego programu. Co więcej, same programy odrzucają osoby, które nie spełniają wymagań, dbając o jakość programu. Dlaczego jest to tak ważne? Często grupa uczestników MBA na danym roku to zbiór osób pochodzących z różnych krajów, branż, firm, obszarów działalności firmy. Cechą wspólną tych osób jest jednak to, że znajdują się one na podobnym etapie swojej kariery, mają podobną wiedzę w punkcie startu programu oraz cechują się wysokim potencjałem rozwoju oraz chęci samodoskonalenia. Aby w pełni skorzystać z efektu synergii, jaki dają studia MBA, należy maksymalnie wpasować się w tą grupę. Osobom z niewystarczającym doświadczeniem lub za niskim stanowiskiem, trudno będzie zrozumieć problemy, na temat których prowadzone będą dyskusje. Z drugiej strony osoby piastujące zbyt wysokie stanowiska będą niedowartościowane poziomem dyskusji.

Koszty

Uzyskanie dyplomu MBA nie jest łatwą sprawą i wymaga wielu poświęceń. Wiążą się też z tym niemałe wydatki. Koszty uczestnictwa w studiach MBA w Polsce wahają się od ok. 5 tys. do 120 tys. złotych. Przeciętnie jest to kwota 32 tys. złotych. W Polsce można studiować na 57 programach w 13 miastach w Polsce. Najwięcej programów jest dostępnych w Warszawie i tutaj też cena programów jest wyższa niż w pozostałych miastach w Polsce. Ale MBA można studiować też we Wrocławiu, Poznaniu, Krakowie, Łodzi i innych miastach Polski. Przeważnie ceny programów w tych miastach są niższe niż w Warszawie. Jeśli chodzi o koszt naszego czasu spędzonego na naukę, to nie można tu narzekać. Na polskim rynku najczęściej spotkać można 3-4 semestralne studia typu MBA. Ponadto można jednocześnie szlifować swój poziom znajomości języka angielskiego i w ten sposób czerpać korzyści. Większość programów prowadzonych jest w języku polskim i angielskim, ze względu na fakt, iż większość uczelni współpracuje z zagranicznymi uczelniami i zajęcia są prowadzone na studiach MBA są zagranicznych wykładowców.

Oczywiście studia MBA można też studiować na zagranicznej uczelni. Tutaj oczywiście należy liczyć się z dużo wyższymi kosztami samych studiów oraz kosztami dodatkowymi. Koszty studiów MBA za granicą zaczynają się od ok. 120-150 tys. PLN, a za najbardziej renomowane studiach zagraniczne należy zapłacić nawet ok 400-500 tys. złotych. W przypadku podjęcia studiów zagranicznych oraz pracy i mieszkania w Polsce należy przyjmuje się model tzw. „fly-in" polegający na tym, że przylatuje się raz na miesiąc na kilkudniowy zjazd. W tym wypadku należy doliczyć koszty przelotów i zakwaterowania. Orientacyjnie te dodatkowe koszty mogą wahać się w okolicach 25-40 tys. złotych.

Zwrot z inwestycji w studia MBA

Pomimo wysokich barier rozpoczęcia studiów MBA - wysokie wymagania oraz koszty studiów - opłaca się podjąć te studia.

Pomijając oczywisty fakt rozwoju osobistego oraz poszerzenia wiedzy najczęściej absolwenci studiów MBA mogą liczyć na awans lub poszerzenie zakresu obowiązków a to często wiąże się ze wzrostem wynagrodzenia. Pomimo tego, że czasu spektakularnych - kilkuset procentowych - podwyżek wynagrodzenia po ukończeniu studiów MBA już się skończyły to nadal absolwenci MBA mogą liczyć na zarobki powyżej średniej nawet na tym samym szczeblu. Szczególnie widoczne zmiany w karierze mogą być po ukończeniu studiów MBA za granicą. Oczywiście poza dużo większymi możliwościami zdobycia nowej pracy i szansą na wyższe zarobki zagranicą, zagraniczne programy MBA oferują też rozmaite możliwości poszukiwania nowej pracy głównie przez utrzymywanie prężnej i aktywnej sieci absolwentów. Wszystkie te elementy nie zmieniają faktu, że pełny zwrot z inwestycji w studia MBA może nastąpić dopiero po kilku latach od ukończenia studiów.